Op vier november organiseerde de Universiteit van Californië haar jaarlijkse tomatenziekten workshop. De 35e alweer. Ik heb de vorige 34 edities gemist, want Californië vind ik iets te ver vliegen om een dagje workshop mee te pakken. Eén van de weinige lichtpuntjes in deze hele Corona tragedie; wetenschappelijke internationale congressen, symposia en workshops worden nu online gehouden. Zo kon ik dus op een woensdagavond in de Schoorlse duinen, laptop rustend op mijn pyjamabroek, met fytopathologie liefhebbers over heel de wereld luisteren naar en discussiëren over de prangende plagen die tomaten belagen.

Hightech = High control
Als Nederlanders associëren wij het telen van tomaten met hightech kassen. Kassen zien er misschien voor stadslui smerig uit, maar zijn in zekere zin extreem schoon. Steriel bijna. Hoe meer je de omgeving in de hand hebt, hoe meer zekerheid je hebt over je uiteindelijke oogst. Robotics, LEDs, kunstmatige intelligentie en vele andere technologische ontwikkelingen gaan gepaard met deze wens naar controle. Die wens naar stabiliteit in je gewas.

Controle in je kas is key. Hoe stabieler je omgeving, hoe accurater je meetresultaten. Hoe kleiner de input. Hoe hoger de opbrengst.

Tomaten teelt zonder de kas
Een groot deel van de wereldwijde tomaatproductie heeft echter niets met kassenbouw te maken. In onder andere Amerika worden veel rassen direct onder de zon geteeld, in de volle grond. De prangende plagen die tomaten belagen in deze teelt, zijn heel anders dan wat wij doorgaans in Nederland tegenkomen in onze hightech kassen.

Een hele dierentuin aan plagen in de openlucht teelt van Amerika. Echte plaagdieren, zoals aaltjes en witte vliegen, maar vooral ook niet-dierlijke plagen. Bacteriële ziekten waar ik de Nederlandse naam niet eens van ken, allerlei problemen met Oomyceten zoals Phytophthora, en verschillende schimmelziekten zoals fusarium, verticillium en anthracnose. Vertegenwoordigers uit Nigeria en de Filipijnen gaven ook nog een korte update. En iedere regio had zijn eigen rijkdom aan plagen in de open veld cultivatie van de tomaat. Was echt genieten…

ToBRFV or not ToBRFV
Na de regionale updates van verschillende experts in de open veld tomaten teelt, kwam er een update vanuit de kasteelt in Amerika. Daar was men heel duidelijke over plaag prioriteit nummer 1: ToBRFV. Het Tomato Brown Rugose Fruit Virus slaat wereldwijd om zich heen. Het was schokkend om te zien hoe alleen al het huidige grensbeleid van Amerika voor miljoenen aan schade heeft opgeleverd.

Grenscontroles op vrachtwagens uit Mexico, waarin in korte tijd op basis van visuele symptomen wordt bepaald dat een lading niet te vertrouwen is. En simpelweg ongelijke rijping in de vruchten volstaat dan al om de vrachtwagen terug te sturen. Een verlies van een geschatte 25 miljoen USD in de laatste vijf maanden.

Deze zomer kwam Enza Zaden als eerste naar buiten met een hoge resistentie tegen dit virus. Dat is geweldig nieuws voor de hele sector, waar we hopelijk op termijn allemaal uiteindelijk de virus-vrije vruchten van kunnen plukken. Dat is één probleem opgelost, maar zoals ook de 35e editie van de Tomatenziekten workshop liet zien; er is voor een fytopatholoog tomatenziekten nog genoeg te doen de komende jaren..